प्रधानमंत्री फसल विमा योजना माहिती

Nitin JadhavJune 29, 2023

0 9 6 minutes read

PM Fasal Bima Yojana – जीवन विमा ज्या प्रकारे आपल्यासाठी महत्त्वाचा आहे, त्याचप्रमाणे शेती करणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठीही पीक विमा महत्त्वाचा आहे. पिकांच्या नापिकीमुळे शेतकर्‍यांवर संकटे येतात आणि पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत असल्याने अनेक शेतकरी आत्महत्येसारखे पाऊल उचलतात. त्यासाठी शासनाकडून वेळोवेळी शेतकर्‍यांना मदत करण्यासाठी काही योजनाही आणल्या जातात. .

या क्रमाने, सरकारने पिकांच्या विम्यासाठी प्रधानमंत्री फसल विमा योजना (Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana) सुरू केली आहे. या योजनेत शेतकरी अत्यंत कमी प्रीमियम दरात त्यांच्या पिकांचा विमा काढू शकतात. चला तर मग,र प्रधान मंत्री फसल विमा योजना बद्दल तपशीलवार जाणून घ्या.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजना काय आहे

प्रधानमंत्री फसल विमा योजना ही पीक दरम्यान नैसर्गिक अपघातांमुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई करण्यासाठी मोदी सरकारद्वारे चालवली जाणारी योजना आहे. 19 जानेवारी 2016 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते ते सुरू करण्यात आले.

आम्‍ही तुम्‍हाला सांगतो, प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे प्रशासकीय पर्यवेक्षण कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाकडून केले जाते, तर ही योजना भारतीय कृषी विमा कंपनी (AIC) द्वारे चालविली जाते.

या योजनेमुळे जे शेतकरी त्यांच्या शेतीसाठी कर्ज घेतात आणि खराब हवामानामुळे पिकांचे नुकसान होते त्यांच्या प्रीमियमचा बोजा कमी होण्यास मदत होते.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे उद्दिष्ट

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचा उद्दिष्ट म्हणजे किसानांना विपदाची पारदर्शकता व मजबूती देणे. ह्या योजनेच्या माध्यमातून, ज्या किसानांना फसल प्रकृतीच्या कारणांमुळे नुकसान झालेला आहे त्या किसानांना आर्थिक संकटापासून विमुक्त करणे, विमा व्यवस्थेने त्यांच्या विमा दरांची क्षमता वाढवणे आहे. ह्या योजनेच्या माध्यमातून, किसानांना विमा कंपन्यांद्वारे फसली विमा कवरेज अर्ज करण्याची सुविधा मिळते .

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी कधी अर्ज करावा

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी खालीलप्रमाणे कायद्याच्या मार्गाने कार्यवाही करावी:

प्रथमतः, आपल्या निकटच्या कृषी संबंधित बँकेची संपर्क साधा. वेबसाइट किंवा कार्यालयांमध्ये त्यांचा संपर्क नंबर शोधा.
बँकेच्या कार्यालयात जाऊन, प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी आवश्यक फॉर्म मिळवा. या फॉर्मच्या लागवड करण्यासाठी आपण बँकेच्या कर्मचाऱ्यांना सहाय्य करू शकता.
फॉर्म भरताना, आपल्या व्यक्तिगत माहिती जसे कि नाव, पत्ता, आय प्रमाणपत्र, शेतकरी पत्र, तसेच फसलांची तपशील जसे कि प्रमुख फसल, फसलीचे ठिकाण, वाढीसाठी वापरलेले उपकरण, बिमाचे विमा ठेवण्याचा अंदाज, तपशीलीत भरावे.
फॉर्मची नकल घेऊन आवश्यक कागदपत्रे जसे कि आय प्रमाणपत्र, शेतकरी पत्र, जमिनीचे मालकी हक्क विदायक दस्तऐवज, व्यापार पत्र, बैंक खातेचा पासबुक, विमा ठेवण्याचा दस्तऐ

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी पात्रता

शेतकरी: योजनेत सहभागी होण्यासाठी आपला व्यापार शेतीसंबंधित असावा लागतो. अर्थात, आपली आय शेतीशी संबंधित असावी लागते.
फसलाची अगोदर: योजनेत शामिल होण्यासाठी, आपल्या शेतातील फसळाची अगोदर किंवा आपली फसळ आपल्या जिंकणाऱ्या क्षेत्रातील अगोदर वापरण्याची आवश्यकता आहे. या योजनेमध्ये, काही फसळे विशेष प्रकारच्या शेतांवरील प्रतिरक्षा उपकरणांचा वापर करतात.
पात्रता वय: आपली वयाची निवड करा. प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी पात्र होण्यासाठी, आपली वय 18 वर्षांपासून अधिक असणे आवश्यक आहे.
विमा भुगतान: आपल्या फसलाच्या विमा भुगतानाची वाचवणी केली आवश्यक आहे. विमा भुगतान नियमांनुसार केला पाहिजे.

याप्रमाणे प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेत सहभागी व्हाव्याची आपल्याला पात्रता असेल.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे फायदे

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे फायदे खूप मोठे आहेत. या योजनेच्या मुख्य फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:

सुरक्षा विस्तार: प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेमुळे कृषीक्षेत्रातील विकासकामाचे विस्तार होते. योजनेमुळे किंवा विमाची सुविधा द्यावी जाते त्यामुळे किंवा रोखणीसाठी उधाणपाटी साध्याची आवड वाढते त्यामुळे शेतीमधील आर्थिक व्यवस्थापन मजबूत होते.
आर्थिक मदत: या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना किंवा त्यांच्या कुटुंबाला आर्थिक मदत मिळते. अगदी सध्या नसलेल्या किंमतीतील पीक विमेच्या माध्यमातून प्राप्त करून शेतकऱ्यांनी त्यांची आर्थिक पाठीशी तयार करू शकतात.
विमेची प्राप्ती आसान: प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेमध्ये आपल्याला फसली विमा प्राप्त करण्याची प्रक्रिया खूप सोपी आणि सुविधाजनक आहे. शेतकऱ्यांनी नवीन ऑनलाइन पंजीकरण करून त्याच्या फसलाची विमा करू शकतात.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे –

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रेही द्यावी लागतात-

आधार कार्ड
अर्जासाठी फोटो
बँक पासबुक
शेतात केलेल्या पिकाचा तपशील
किसान क्रेडिट कार्ड इ.
रेशन कार्ड
शेतकऱ्याचा पत्ता पुरावा (जसे की ड्रायव्हिंग लायसन्स, पासपोर्ट, मतदार ओळखपत्र)
शेतकरी ओळखपत्र

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेशी संबंधित काही महत्वाची माहिती-

पीएम फसल विमा योजना देशातील शेतकऱ्यांना कोणत्याही नैसर्गिक आपत्तीमुळे पिकाच्या नुकसानीपासून विमा संरक्षण देण्यासाठी सुरू करण्यात आली आहे.
आतापर्यंत लाखो शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ झाला आहे.
पहिल्या 3 वर्षात शेतकर्‍यांनी सुमारे 13000 कोटी रुपयांचा प्रीमियम जमा केला आहे.
त्या बदल्यात त्यांना ६०,००० कोटी रुपयांपर्यंतचा विमा दावा मिळाला आहे.
या योजनेचा लाभ सर्व पात्र शेतकऱ्यांना मिळावा यासाठी शासनाकडून प्रयत्न केले जातात. ज्यासाठी सरकारकडून प्रचार केला जातो.
ही योजना 27 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये कार्यरत आहे.
या योजनेअंतर्गत दाव्याचे प्रमाण ८८.३ टक्के आहे.
या योजनेचा शासनाकडून वेळोवेळी आढावा घेतला जातो आणि सर्व लाभार्थ्यांशी संवाद साधला जातो.
फेब्रुवारीमध्ये या योजनेत काही सुधारणाही करण्यात आल्या आहेत. जेणेकरून सर्व शेतकऱ्यांना चांगल्या सुविधा देता येतील.
सुधारित प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेनुसार, ज्या राज्यांनी राज्य अनुदान देण्यास बराच काळ विलंब केला आहे ते या योजनेत सहभागी होऊ शकणार नाहीत.
विमा कंपनीला मिळालेल्या प्रीमियमच्या 0.5% रक्कम माहिती, शिक्षण आणि दळणवळणाच्या क्रियाकलापांसाठी खर्च केली जाते.
या योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी केंद्रीय सल्लागार समितीही स्थापन करण्यात आली आहे.
प्रधानमंत्री फसल विमा योजना आधार कायदा 2016 अंतर्गत चालवली जाते. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी लाभार्थ्याकडे आधार क्रमांक असणे अनिवार्य आहे.
कोणत्याही आपत्तीची चिंता न करता सर्व शेतकऱ्यांना शेती करण्यास प्रोत्साहित करणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजना साठी ऑनलाइन अर्ज?

पहिल्या क्रमांकावर अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या. आपल्या राज्यातील शेतकरी विमाग्रंथी विभाग किंवा तत्पर निगडीत योजनाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन ते शोधा.
वेबसाइटवर अर्ज करण्यासाठी उपलब्ध ऑनलाइन अर्ज फॉर्म निवडा. या अर्ज फॉर्ममध्ये आपले नाव, पत्ता, शेतकऱ्याचा प्रमाणपत्र, शेतीचे तपशील, फसलांची माहिती, विमेची श्रेणी, विमेचा रक्कम इत्यादी माहिती भरा.
ऑनलाइन अर्ज फॉर्म भरल्यानंतर, आपल्याला विमेची श्रेणी, विमेचा रक्कम आणि अर्जाची माहितीची पुष्टी करण्यासाठी अपलोड केलेल्या कागदपत्रांची आवश्यकता असेल.
तसेच, आपल्याला ऑनलाइन अर्ज केल्याची पुष्टी करण्यासाठी, आपल्या ईमेल किंवा मोबाइल नंबरवर एक प्रमाणीकरण संदेश प्राप्त होईल. आपण त्याचा पुष्टीकरण करावा.
ऑनलाइन अर्ज केल्यानंतर, आपल

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेअंतर्गत ऑफलाइन अर्ज करण्याची प्रक्रिया

सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या जवळच्या विमा कंपनीकडे जावे लागेल.
आता तुम्हाला कृषी विभागाकडून प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचा अर्ज घ्यावा लागेल.
यानंतर तुम्हाला अर्जामध्ये विचारलेली सर्व महत्वाची माहिती जसे की तुमचे नाव, मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी इत्यादी टाकावे लागतील.
आता तुम्हाला अर्जासोबत सर्व महत्त्वाची कागदपत्रे जोडावी लागतील.
त्यानंतर तुम्हाला हा अर्ज कृषी विभागाकडे जमा करावा लागेल.
आता तुम्हाला प्रीमियमची रक्कम भरावी लागेल.
यानंतर तुम्हाला एक संदर्भ क्रमांक दिला जाईल.
तुम्ही हा संदर्भ क्रमांक जवळ ठेवावा.
या क्रमांकाद्वारे तुम्ही तुमच्या अर्जाची स्थिती तपासू शकता.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचा लाभ मिळविण्याची प्रक्रिया-

Procedure to get benefit of Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana –

वादळ, पाऊस, भूकंप इत्यादी कोणत्याही नैसर्गिक आपत्तीमुळे तुमच्या पिकाचे नुकसान झाले असेल आणि तुम्ही प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे लाभार्थी असाल, तर तुम्ही खाली दिलेल्या प्रक्रियेचा अवलंब करून या योजनेचा लाभ मिळवू शकता.
सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या कृषी अधिकारी किंवा विमा कंपनीकडे जावे लागेल.
नुकसान झाल्याच्या ७२ तासांच्या आत तुम्हाला कृषी अधिकारी किंवा विमा कंपनीला नुकसानीची माहिती द्यावी लागेल.
यानंतर, तुम्हाला नुकसानीची तारीख आणि वेळेची माहिती देखील द्यावी लागेल.
तुम्हाला पिकाच्या नुकसानीची तारीख आणि वेळेसह पिकाचा फोटोही सबमिट करावा लागेल.
तुम्ही ही संपूर्ण प्रक्रिया पीक विमा अँपद्वारे देखील करू शकता.
इतर माहितीसाठी तुम्ही शेतकरी कॉल सेंटरशी संपर्क साधू शकता जो 18001801551 आहे.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजना: अर्जाची स्थिती कशी पहावी?

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेची अर्जाची स्थिती पाहण्यासाठी खालीलप्रमाणे करा:

१. प्रथमतः, नवीन अथवा मौल्यांकित खात्याचे उदाहरण पासवर्ड व यूजरनेम तयार करा. यशस्वी लॉगिन प्राप्त करण्यासाठी त्यांच्या योग्यता प्रमाणित करा.

२. नेहमीच्या प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटला जा. त्यांच्या सेवाप्रदात्यांच्या योजनांची माहिती व्हेबसाइटवर उपलब्ध असणार आहे.

३. अर्ज करण्यासाठी, ऑनलाइन अर्जाची घडामोडी व्याख्यानी पाहण्यासाठी सक्षम व्हा. अर्ज करण्यासाठी आवश्यक विवरण, उपलब्ध दस्तऐवज, आणि अन्य आवश्यक माहिती अपलोड करा.

४. आवश्यक परिक्षण नमुद किंवा मान्यता प्राप्त करण्यासाठी, त्यांच्या संबंधित निकट सेवाप्रदात्यांना संपर्क साधा.

५. तुमच्या अर्जाची पडताळणी व्हेरीफाय करा. त्याची विस्तृत माहिती उपलब्ध असेल ती तपासण्यासाठी प्रधानमंत्री फसल विमा

प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँप डाउनलोड करण्याची प्रक्रिया

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचे अँड्रॉइड अँप सरकारने लाँच केले आहे. जे अधिकृत वेबसाइट किंवा Google Play Store वरून डाउनलोड केले जाऊ शकते. प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँपद्वारे, शेतकरी प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेसाठी ऑनलाइन अर्ज करू शकतात, त्यांच्या अर्जाची स्थिती तपासू शकतात, त्यांच्या विमा प्रीमियम रकमेची गणना करू शकतात. यासाठी त्यांना अधिकृत वेबसाइटवर जाण्याची गरज भासणार नाही. प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँपचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांना विमा हप्ता आणि विम्याची रक्कम सांगणे हा आहे. हे अँप शेतकऱ्यांचा डेटा ऑटो बॅकअप घेते. खाली दिलेल्या प्रक्रियेचे अनुसरण करून तुम्ही प्रधानमंत्री फसल विमा योजना अँप डाउनलोड करू शकता.

सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या मोबाईलमध्ये गुगल प्ले स्टोअर ओपन करावे लागेल.
आता तुम्हाला सर्च बॉक्समध्ये Pdhan Mantri Fasal Bima App प्रविष्ट करावे लागेल.
यानंतर, तुमच्या समोर एक यादी उघडेल, त्यापैकी तुम्हाला सर्वात वरच्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
आता तुम्हाला Install बटणावर क्लिक करावे लागेल.
अशा प्रकारे प्रधान मंत्री फसल बिमा तुमच्या मोबाईल फोनमध्ये डाउनलोड होईल.
तुम्ही तुमचे नाव आणि फोन नंबर टाकून शेतकरी अँप मध्ये नोंदणी करू शकता आणि पीक विम्याचे तपशील पाहू शकता.

प्रधानमंत्री फसल विमा योजना म्हणजे काय

पीक विमा योजनेचा लाभ कसा मिळवायचा?

प्रधानमंत्री फसल विमा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना निश्चित प्रीमियम भरावा लागतो. शेतकऱ्यांना सध्या खरीप पिकांसाठी विम्याच्या रकमेच्या 2 टक्के, रब्बी पिकांसाठी 1.5 टक्के आणि व्यावसायिक आणि बागायती पिकांसाठी कमाल 5 टक्के रक्कम भरावी लागते.