Pradhan Mantri Awas Yojana Information: आपल्या देशाचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 22 जून 2015 रोजी प्रधानमंत्री आवास योजना सुरू केली, ज्याचा उद्देश बेघर, कच्ची घरे आणि दारिद्र्यरेषेखालील झोपडपट्टीत राहणार्‍या कुटुंबांना स्वतःचे पक्के घर उपलब्ध करून देण्याच्या उद्देशाने आहे. सरकारने या योजनेचे दोन भाग केले आहेत. त्यातील पहिला भाग प्रधानमंत्री शहरी गृहनिर्माण योजना आहे, त्याद्वारे 31 मार्च 2022 पर्यंत देशात 4 कोटी पक्की घरे बांधण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले होते.
प्रत्येक नागरिकाला रोटी, कपडा आणि मकान हवे आहे. रोटी-कपडा या मूलभूत गरजा जवळपास प्रत्येकाच्याच पूर्ण होतात, पण स्वतःचे घर मिळणे प्रत्येकाच्या नशिबी नसते. महागाई आणि गरिबी हे त्याचे प्रमुख कारण आहे.
या योजनेंतर्गत पात्र अर्जदारांना पक्की घरे बांधण्यासाठी कर्ज दिले जाते आणि या कर्जावर शासनाकडून अनुदानही दिले जाते. चला तर मग जाणून घ्या की सरकारच्या प्रधानमंत्री आवास योजना अंतर्गत कोणत्या वर्गाला किती कर्ज दिले जाते आणि त्या कर्जावर किती सबसिडी दिली जाते. याशिवाय, PMAY शी संबंधित इतर सर्व महत्त्वाच्या माहितीबद्दल जाणून घेण्यासाठी, हा लेख शेवटपर्यंत वाचा.
प्रधानमंत्री आवास योजना काय आहे?
प्रधानमंत्री आवास योजना ही एक भारत सरकारची योजना आहे ज्याच्या माध्यमातून गरीब लोकांना स्वतःचे घर देण्याचा प्रयत्न केला जातो. ही योजना २०१५ मध्ये प्रारंभ केली आहे आणि त्याचा प्रमुख उद्दिष्ट भारतातील गरीब लोकांना उचित, सुरक्षित आणि गरजेचे घर उपलब्ध करून देणे आहे.
या योजनेमध्ये, गरीब लोकांना आर्थिक रुपातून मदत करण्यासाठी तीन प्रमुख योजना आहेत:
- प्रधानमंत्री आवास योजना (शहरी): या योजनेमध्ये, नगरपट्टीतील गरीब लोकांना उचित घरे मिळविण्याचा प्रयत्न केला जातो. गरीब कुटुंबांना सस्ती किंमते आणि सहाय्यात्मक व्याज दराने घरे खरेदी करण्याची संधी दिली जाते.
- प्रधानमंत्री आवास योजना (ग्रामीण): या योजनेमध्ये, ग्रामीण क्षेत्रातील गरीब लोकांना उचित आणि सुरक्षित घरे मिळविण्याचा प्रयत्न केला जातो. त्यांना आर्थिक सहाय्या दिली जाते व सरकारी योजनांचा लाभ मिळविला जात
प्रधानमंत्री आवास योजनेचे उद्दिष्ट
प्रधानमंत्री आवास योजनेचे उद्दिष्ट भारतीय लोकांना गरीबी आणि निराश्रयतेमुक्त आवास देणे आहे. या योजनेच्या माध्यमातून गरीब आणि आपत्तिजनितांना घराची सुविधा मिळवायला मदत करण्याचा प्रयत्न केला जातो. ही योजना स्वतंत्र भारताच्या सर्व राज्यांमध्ये सक्रिय आहे आणि गरीबीच्या लक्षात राहतांना आपल्या सपाटी आवास उपलब्ध करण्याचा लक्ष आहे.
प्रधानमंत्री आवास योजनेच्या मुख्य उद्दिष्टांपैकी काही मुख्य अंतर्गत आहेत: १. शहरी गरीब आणि एकमेव नगरसेवकांसाठी प्रतिष्ठापित घरांच्या योजना (PMAY-U): ही योजना शहरी क्षेत्रांमध्ये रहणार्‍या गरीब लोकांसाठी आणि नगरसेवकांसाठी घरांच्या योजनांची पुनर्निर्मिती करण्यासाठी आहे. ही योजना प्रमुखत्वाने आर्थिक रूपात असंगठित प्रवासी व अन्य गरीब लोकांसाठी आहे. २. ग्रामीण एवं सामाजिक असंगठित क्षेत्रांतील गरीब लोकांना आवासाची योजना (PMAY-G):
प्रधानमंत्री आवास योजना बद्दल 10 गोष्टी
- प्रत्येकाला घर देण्यावर सरकारचा भर आहे
घरे दोन टप्प्यात बांधली जातील- - पहिल्या टप्प्यात (2016-2019) 1 कोटी घरे बांधण्याचे उद्दिष्ट होते.
- दुसऱ्या टप्प्यात (2019-202४) 1.95 कोटी घरे बांधण्याचे लक्ष्य
- सपाट भागात 1.20 लाख रुपये तर डोंगराळ भागात 1.30 लाख रुपयांची आर्थिक मदत
- 25 चौरस मीटरपर्यंतची घरे या योजनेत समाविष्ट आहेत, यापूर्वी इंदिरा आवास योजनेत ही मर्यादा 20 चौरस मीटर होती.
- इमारतीच्या बांधकामाचा कालावधी 114 दिवसांचा आहे, तर पूर्वी तो 314 दिवसांचा होता.
- या योजनेअंतर्गत मिळणारी मदत थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाते.
- सामाजिक-आर्थिक आणि जात जनगणनेनुसार लाभार्थी ओळखले जातात
- या योजनेसाठी निधी केंद्र आणि राज्य सरकार या दोन्ही सरकारांकडून पुरविला जातो, ज्यामध्ये 60 टक्के राज्य आणि 40 टक्के केंद्र सरकार देते, तर ईशान्येकडील राज्यांसाठी हे प्रमाण 10:90 आहे.
- भू-टॅगिंगद्वारे गृहनिर्माण योजनेचा मागोवा घेतला जातो, ज्यामुळे भ्रष्टाचाराची व्याप्ती कमी होते
- अर्ज प्रक्रिया अतिशय सोपी आहे आणि अर्जासाठी ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही सुविधा उपलब्ध आहेत.
प्रधानमंत्री आवास योजनेसाठी पात्रता
- ग्रामीण भागातील ज्या कुटुंबांकडे पक्के घर नाही
- गरीब कुटुंब
- अनुसूचित जाती/अनुसूचित जमाती (SC/ST)
- बंधमुक्त कामगार
- शहीद संरक्षण कर्मचारी/निमलष्करी दलाच्या सैनिकांच्या विधवा आणि आश्रित
- आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांसाठी
या योजनांचे लाभ प्रधानमंत्री आवास योजनेतही मिळतील
- स्वच्छ भारत – शौचालये बांधण्यासाठी
- सौभाग्य योजना – वीज जोडणीसाठी
- प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना – एलपीजी कनेक्शनसाठी
- जल जीवन मिशन – पिण्याच्या पाण्यासाठी
- मनरेगा – रोजगारासाठी
या राज्यांना गृहनिर्माण योजनेचा सर्वाधिक लाभ मिळाला
ही अशी राज्ये आहेत ज्यांनी गृहनिर्माण योजनेचा सर्वाधिक लाभ घेतला, ज्यांनी गृहनिर्माण योजनेचा लाभ घेतला आणि लवकरच घरे बांधली. छत्तीसगड, झारखंड, ओडिशा, राजस्थान, मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र, उत्तर प्रदेश आणि पश्चिम बंगाल या राज्यांमध्ये प्रधानमंत्री आवास योजना ग्रामीणचे सर्वाधिक लाभार्थी आहेत.
प्रधानमंत्री आवास योजनेत किती सबसिडी मिळेल
- 6.5% चे क्रेडिट लिंक्ड सबसिडी फक्त 6 लाख रुपयांपर्यंतच्या कर्जावर उपलब्ध आहे.
- वार्षिक 12 लाख रुपयांपर्यंत कमाई करणारे लोक 9 लाख रुपयांपर्यंतच्या कर्जावर 4 टक्के व्याज सबसिडी घेऊ शकतील.
- त्याचप्रमाणे वार्षिक 18 लाख रुपयांपर्यंत कमाई करणारे लोक 12 लाख रुपयांपर्यंतच्या कर्जावर 3% व्याज सबसिडी घेऊ शकतील.
पीएम आवास योजनेची एसएलएनए यादी कशी पहावी?
- सर्वप्रथम तुम्हाला मुख्य वेबसाइटवर जावे लागेल. मुख्य वेबसाईटला भेट दिल्यानंतर मुख्यपृष्ठ तुमच्या समोर उघडेल.
- या होम पेजवर तुम्हाला SLNA List चा पर्याय दिसेल तुम्हाला या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. पर्यायावर क्लिक केल्यानंतर SLNA List PDF तुमच्या समोर पुढील पानावर उघडेल आणि तुम्ही तपासू शकता
लाभार्थी स्थिती शोध प्रक्रिया
- सर्वप्रथम तुम्हाला प्रधानमंत्री आवास योजनेच्या मुख्य वेबसाईटवर जावे लागेल.
- आता होम पेज तुमच्या समोर उघडेल.
- मुख्य पृष्ठावर, आपल्याला शोध लाभार्थी टॅबवर क्लिक करावे लागेल.
- आता तुम्हाला सर्च बाय नेम या लिंकवर क्लिक करावे लागेल.
- आता एक नवीन पान तुमच्या समोर उघडेल.
- त्यात तुमचा आधार क्रमांक टाकावा लागेल.
- आता तुम्हाला शो बटणावर क्लिक करावे लागेल.
- तुमच्या संगणकाच्या स्क्रीनवर लाभार्थीची स्थिती असेल
प्रधानमंत्री आवास योजना साठी पात्रता /ऑनलाइन अर्ज
- LIG/EWS (कमी उत्पन्न गट)
- ज्या लाभार्थींचे उत्पन्न किंवा पात्रता खाली नमूद केली आहे ते 6.5% व्याज अनुदानास पात्र आहेत.
- लाभार्थीच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न रु.3 लाख ते रु.6 लाख दरम्यान असावे.
- घराची सह-मालकी कुटुंबातील महिला सदस्याकडे असावी.
- येथे कुटुंबात पती-पत्नी, अविवाहित मुले किंवा अविवाहित मुलींचा समावेश असावा.
- मध्यम उत्पन्नाच्या 2 श्रेणी – MIG I आणि MIG II
- MIG I साठी, लाभार्थीचे वार्षिक उत्पन्न रु.6 लाख ते रु.12 लाख दरम्यान असावे.
- MIG II साठी वार्षिक उत्पन्न १२ लाख ते १८ लाख असावे.
- यामध्येही घराची सहमालकी स्त्रीकडे असावी.
- नोकरी करणाऱ्या व्यक्तीला वेगळे कुटुंब मानले जाईल. लग्न असो वा नसो.
- MIG I अंतर्गत लाभार्थी उमेदवार 4% सबसिडीचा लाभ घेऊ शकतात. आणि MIG II अंतर्गत उमेदवाराला 3% अनुदान मिळू शकते.
- घराच्या क्षेत्रफळाचा चौरस
- पहिल्या श्रेणीत येणाऱ्या मध्यम-उत्पन्न लोकांचे चटईक्षेत्र 120 चौरस मीटर होते, जे सरकारने वाढवून 160 चौरस मीटर केले आहे.
- दुसऱ्या श्रेणीत येणाऱ्या मध्यम उत्पन्नधारकांचे चटईक्षेत्र यापूर्वी 150 होते, ते सरकारने 200 चौरस मीटरपर्यंत वाढवले आहे.
पंतप्रधान आवास योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे
उमेदवाराचे ओळखपत्र –
आधार कार्ड
पासपोर्ट आकाराचा फोटो
मोबाईल नंबर
बँक खाते क्रमांक (तुमचे बँक खाते आधार कार्डशी जोडलेले असावे.
प्रधानमंत्री आवास योजनेत अर्ज कसा करावा]
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी उमेदवार ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही अर्ज करू शकतात. ऑफलाइन अर्जासाठी, उमेदवारांना त्यांच्या ग्रामपंचायतीमध्ये अर्ज करावा लागेल. त्या लाभार्थ्यांची ओळख ग्रामसभाच करते. त्यासाठी पात्र लाभार्थ्यांची अंतिम यादी दरवर्षी ग्रामसभेमार्फत जारी केली जाते.
ऑनलाइन अर्जासाठी, उमेदवारांना त्यांच्या ई-मित्र (official Website) किंवा सार्वजनिक सेवा केंद्रात अर्ज करावा लागेल. या अर्जांची गटविकास कार्यालय किंवा ग्रामपंचायत कार्यालयातही छाननी केली जाते. पडताळणीत पात्र आढळल्यास लाभार्थीचे नाव अंतिम यादीत नोंदवले जाते.
आता ऑनलाईन अर्जात मागितलेली सर्व माहिती खालीलप्रमाणे आहे, सर्व माहिती योग्य आणि योग्यरित्या भरा.
- कुटुंबप्रमुखाचे नाव
- राज्याचे नाव
- जिल्ह्याचे नाव
- वय
- सध्या राहत असलेला पत्ता, सध्याचा पत्ता, सध्या राहत्या घराचा पत्ता
- घर क्रमांक
- मोबाईल नंबर
- जात
- आधार क्रमांक
- शहर आणि गावाचे नाव
यानंतर तुमचा अर्ज तपासा आणि शेवटी अर्ज भरा.
अशा प्रकारे तुम्ही प्रधानमंत्री आवास योजनेसाठी ऑनलाईन अर्ज करू शकता.
प्रधानमंत्री आवास अर्जाची स्थिती कशी तपासायची?
- देशातील इच्छुक लाभार्थी ज्यांना पीएम आवास योजनेअंतर्गत त्यांच्या अर्जाची स्थिती तपासण्याची इच्छा आहे, त्यांनी खाली दिलेल्या चरणांचे अनुसरण करा.
- सर्वप्रथम, लाभार्थीला गृहनिर्माण योजनेच्या मुख्य वेबसाइटवर जावे लागते. मुख्य वेबसाईटला भेट दिल्यानंतर मुख्यपृष्ठ तुमच्या समोर उघडेल.
- या मुखपृष्ठावर, तुम्हाला नागरिकांच्या मूल्यांकनाचा पर्याय दिसेल, तुम्हाला या पर्यायामधून “तुमच्या मूल्यांकनाचा मागोवा घ्या” या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल.
- पर्यायावर क्लिक केल्यानंतर, पुढील पृष्ठ आपल्या समोर उघडेल. या पानावर तुम्हाला दोन पर्याय दिसतील.तुम्ही या दोन पर्यायांपैकी कोणत्याही तुमच्या अर्जाची स्थिती तपासू शकता. पहिल्या दोन पर्यायांमधून, तुम्हाला “By Assessment ID” च्या बटणावर क्लिक करावे लागेल, बटणावर क्लिक केल्यानंतर, पुढील पृष्ठ तुमच्या समोर उघडेल.
- या पानावर तुम्हाला असेसमेंट आयडी आणि मोबाईल नंबर भरावा लागेल.आणि मग सबमिट बटणावर क्लिक करा.आता स्क्रीनवर आकलन स्थिती दिसेल आणि तुम्ही तुमची स्थिती तपासू शकता.
- यानंतर, तुम्ही दुसरे पर्याय “नाव, वडिलांचे नाव आणि मोबाईल नंबर” वर क्लिक करू शकता, त्यावर क्लिक केल्याने पुढील पृष्ठ तुमच्या समोर उघडेल.
सबसिडी कॅल्क्युलेटर कसे पहावे?
- सर्वप्रथम तुम्हाला मुख्य वेबसाइटवर जावे लागेल. मुख्य वेबसाईटला भेट दिल्यानंतर मुख्यपृष्ठ तुमच्या समोर उघडेल.
- या होम पेजवर तुम्हाला सबसिडी कॅल्क्युलेटरच्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. पर्यायावर क्लिक केल्यानंतर पुढील पान तुमच्या समोर उघडेल.
- या पानावर, तुम्हाला तुमच्या वार्षिक कौटुंबिक उत्पन्न, कर्जाची रक्कम, कार्यकाळ (महिने) बद्दल ही सर्व माहिती भरावी लागेल. मग सबसिडी कॅल्क्युलेटर तुमच्या समोर येईल.
योजनेचे लाभार्थी कोण असतील?
- प्रधानमंत्री आवास योजना (पीएम आवास योजना) अंतर्गत लाभार्थ्यांची यादी खालीलप्रमाणे आहे.
- लाभार्थी कुटुंब हे त्यांच्या स्वत:च्या नावावर किंवा त्यांच्या कुटुंबातील सदस्याच्या वतीने देशाच्या कोणत्याही भागात (भारत) पक्क्या घराचे मालक नसावे.
- पती, पत्नी, अविवाहित मुलगा आणि मुलगी लाभार्थी कुटुंबात येतील.
- जर घरातील प्रौढ सदस्य नोकरी करत असेल आणि त्याच्या नावावर पक्के घर नसेल, तर त्याला दुसऱ्या घरातील सदस्य मानले जाईल.
- आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल विभाग (EWS): रु.3 लाख. पर्यंत वार्षिक उत्पन्न असलेली कुटुंबे
- कमी उत्पन्न गट (LIG): रु.3 लाख ते रु.6 लाख. दरम्यान वार्षिक उत्पन्न असलेली कुटुंबे
- मध्यम उत्पन्न गट I (MIG I): रु.6 लाख ते रु.12 लाख. दरम्यान वार्षिक उत्पन्न असलेली कुटुंबे
- मध्यम उत्पन्न गट II (MIG II): रु. 12 ते 18 लाख. दरम्यान वार्षिक उत्पन्न असलेली कुटुंबे
- EWS आणि LIG उत्पन्न गटांतर्गत येणाऱ्या महिला
- अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST), आणि इतर मागासवर्गीय (OBC)
पंतप्रधान आवास योजना: पात्रतेच्या अटी काय आहे?
प्रधानमंत्री आवास योजनेच्या पात्रतेच्या अटी खालीलप्रमाणे आहेत.
- लाभार्थी कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याचे भारतात पक्के घर नसावे
- लाभार्थी कुटुंबाने भारत सरकार/राज्य सरकारच्या कोणत्याही गृहनिर्माण योजनेचा लाभ घेत नसावा
- लाभार्थी कुटुंबाने कोणत्याही प्राथमिक कर्ज देणाऱ्या संस्थेकडून (PLI) PMAY अनुदानाचा लाभ घेऊ नये.
- ज्या गृहकर्ज कर्जदारांनी PMAY अनुदानाचा लाभ घेतला ते कर्जाच्या कालावधीत गृहकर्ज शिल्लक हस्तांतरण अंतर्गत पुन्हा अनुदानाचा दावा करू शकत नाहीत
- विवाहित जोडप्यासाठी, वैयक्तिकरित्या किंवा संयुक्त मालकीचे, एकल अनुदानासाठी पात्र असेल
- लाभार्थी कुटुंबांना MIG उत्पन्न गटांतर्गत लाभ मिळविण्यासाठी त्यांचा आधार क्रमांक सादर करणे आवश्यक आहे
- EWS श्रेणीतील लाभार्थ्यांना योजनेअंतर्गत संपूर्ण सहाय्य मिळेल तर LIG आणि MIG उत्पन्न गटांतर्गत येणारे लाभार्थी PMAY 2019 अंतर्गत फक्त क्रेडिट लिंक्ड सबसिडी स्कीम (CLSS) साठी पात्र असतील.
- ज्या मालमत्तेवर CLSS अनुदानाचा लाभ घ्यायचा आहे त्यामध्ये पाणी, स्वच्छता, सीवरेज, रस्ता, वीज इत्यादी मूलभूत सुविधा असणे आवश्यक आहे. मालमत्ता 2011 च्या जनगणनेनुसार वैधानिक शहरांमध्ये आणि अधिसूचित नियोजनासह अधिसूचित शहरांमध्ये स्थित असावी
निष्कर्ष.
प्रधानमंत्री आवास योजना मराठी [Pradhan Mantri Awas Yojana in Marathi] (Pradhan Mantri Awas Yojana in Marathi) ऑनलाईन अर्ज कसा करावा, अर्ज करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे, योजनेची पात्रता संपूर्ण माहिती तुम्हाला कशी वाटली नक्की कळवा.
